ชุบโลหะ คือ กระบวนการทำให้โลหะที่ต้องการไปเคลือบเป็นชั้นบางๆ ในระดับไมโครเมตร เคลือบลงบนชิ้นงาน มีวัตถุประสงค์คือต้องการเพิ่มคุณสมบัติให้กับชิ้นงาน การเคลือบโลหะมีด้วยกันหลายชนิด เช่น ทองคำ เงิน ทองแดง โครเมี่ยม ดีบุก แคดเมียม สังกะสี เป็นต้น

นอกจากนั้นการชุบโลหะยังเป็นการชุบโดยใช้ไฟฟ้าและกระบวนการชุบโดยไม่ใช้ไฟฟ้า การชุบโลหะมีประโยชน์เพื่อเพิ่มคุณสมบัติบางประการให้กับผิวของโลหะ เช่น เพิ่มความแข็งแรง ทนทานต่อการสึกหรอ ทนทานต่อการกัดกร่อน ลดแรงเสียดทานบนพื้นผิว เพิ่มการนำไฟฟ้าของชิ้นงาน เพิ่มความสามารถในการพ่นสี รวมถึงการเพิ่มความสวยงามให้กับชิ้นงานด้วยเช่นเดียวกัน

วันนี้เราจะขอพูดถึงการชุบโลหะโดยใช้ไฟฟ้า เพื่อควบคุมกี่เกิดปฏิบัติกริยาทางเคมี ผ่านกระแสไฟฟ้าขั้วแอโนด ใช้แอโดตะกั่วหรือโลหะที่ต้องการเคลือบไปสู่ แคโทด เป็นฝั่นของชิ้นงานที่ต้องการชุบเคลือบผิว ผ่านสารละลายอิเล็กโทรไลต์ เมื่อเกิดการไหลของกระแสไฟฟ้าอะตอมของฝั่งแอโนดจะหลุดสู่สารละลายอิเล็กโทรไลต์จนวิ่งไปจับฝั่งแอโทดที่มีสภาวะเป็นลบซึ่งเป็นการชุบโลหะด้วยทองแดง

การชุบทอง

การชุบทองนิยมชุบลงบนเงินและทองแดง ปัจจุบันถูกใช้ในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ เพิ่มคุณสมบัติทนทานต้านทานการกัดกร่อน รวมถึงการเกิดออกซิเดชั่น

การชุบเงิน

การชุบเงินก็ได้รับความนิยมในอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์เช่นเดียวกัน เพราะเงินคือโลหะที่มีคุณสมบัติในการต้านทานไฟฟ้าต่ำ อย่างไรก็ตามเงินไม่เหมาะสำหรับชิ้นงานที่อยู่ในสภาพแวดล้อมชื้น

การชุบทองแดง

การชุบโลหะทองแดงเพื่อเพิ่มความสามารถในการนำกระแสไฟฟ้า  ปัจจุบันได้รับความนิยมชุบลงบน PCB เพราะมีต้นทุนไม่แพงแถมยังให้ประสิทธิภาพสูงด้วย

การชุบโรเดียม

สำหรับการชุบโรเดียม ปัจจุบันนิยมใช้ชุบเครื่องประดับเพิ่มความสวยงาม นอกจากนั้นยังเพิ่มคุณสมบัติในการต้านทานการกระแทกทำให้เกิดรอยได้ด้วย แต่ก่อนชุบโรเดียมนิยมชุบทองคำขาว เงิน ทองแดง และแพลตตินัม

การชุบสังกะสี

การชุบกัลป์วาไนซ์หรือการชุบสังกะสี เพื่อให้ชิ้นงานสามารถต้านทานการกัดกร่อนหรือผุกร่อนจากการทำออกซิเดชั่นกับอากาศด้วยชั้นผิวที่เรียกว่า Zinc Oxide การชุบสังกะสี มีวิธีการชุบที่หลากหลาย เช่น การชุบแบบจุ่มร้อน การชุบด้วยไฟฟ้า พ่นเคลือบเปลวความร้อน ทาด้วยสีฝุ่นสังกะสี ฯลฯ กระบวนการชุบสังกะสี ปัจจุบันนิยมอย่างแพร่หลาย เช่น น๊อต สกรู ชิ้นส่วนโครงสร้างต่างๆ เพราะเป็นการชุบด้วยต้นทุนต่ำ ประหยัดค่าใช้จ่าย ป้องกันสนิมได้ดี สำหรับเหล็กที่ได้จากการชุบสังกะสีจะถูกเรียกว่า “เหล็กกล้าชุบสังกะสี”

การชุบโลหะยังมีการชุบแคดเมี่ยม การชุบดีบุก สำหรับการชุบดับุกนิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ การชุบแคดเมี่ยมสำหรับงานเฉพาะบางประเภท เช่น ชิ้นส่วนอากาศยาน อวกาศ ยุทธปรกณ์ทางทหาร ฯลฯ เหมาะมากกับชิ้นงานที่ถูกถอดออกและมีการติดตั้งใหม่บ่อยๆ